Zuwentse praot I

Zuwentse waorde en oetdrukkingen

ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ
ZuwentsBetekenis
IEDERBODStelkens. ‘De leste wekke lig Jan perk iederbods in bedde’.
IEMENBOOMtaxus bacoala.
IEMENSCHOER[Vra] bijenstal. “Bij ’t iemenschoer greujden meestentieds ne vleerbos of ne iemenboom”. Kiek bi-j: bi-jenschoer.
IEMKEN(huis)krekel. “As ’t met de zommerdag ’s aovends warm blif, heur i-j de iemkes vake sjielpen”,
IEP, IEPEkorte handbijl met breed blad. “Lank mi-j efkes ow iepken”. Kiek bi-j hiepe.
IESijs.  “t Ies kan lienn; ’t ies kan lienn; Monn gaode wi-j schaalserienn” (riemken).
IESBONK Eijslaag. ”t Is ene iesbonke op de weg”.
IEVARSKEN[uutspr.: ievasken] mazelen, “Jehan mot in bedde blieven; hee hef de ievarsken”.
IEVERS[Vra] ergens. `Dat water hier in den kamer mot toch ievers vandan kommen’.
IEZER1) ijzer 2) hoefijzer, “’t Peerd hef de iezers good scherp’. 3) schaats, “Ik heb de iezers neet good onder”.
IEZERMES, IEZERMESTkunstmest. “Der mot neudeg iezermes op ’t land”.
I-JLEUjullie. “I-jleu blieft nog maar ’n hötjen, wi-j gaot manges an”.
INDRAEJEN1) inslaan; inrijden. “I-j mot den diek indraejen”. “Draej i-j effen de kore achtereers de schoppe in’. 2) “’t Gat ter bi-j indraejen” – bij iemand introuwen.
INHEREN[Zie.; uutspr: in hee-an] (ergens) babysit, oppas zijn. Kiek bi-j: inheunn.
INHEUNNergens babysit, oppas zijn. “Janneo geet neet met ze mot inheunn”.
INKinkt. “Ink wodn volgens ’n old recept van umstreeks 1700 maakt oet: 3/4 kanne raegenwater, 1/4 kanne azien. 8 lood galnötten, 5 lood Arabisch gum, 1 lood aluun en 5 lood kopperdraod”.
INKOELEN(veevoer) inkuilen. “Ze bunt met ‘t grös an ’t inkoel”.
INKOMMEN1) loon, salaris  2) “Der inkomm” – binnenkomen. “Kom ter in, wi-j bunt altied bli-j met ow; is ’t neet bi-j ’t kommen, dan wal bij ’t gaon’.
INPRAMEN(iets ergens) inpersen, indrukken.”Praamt ’t kleed maor in de kleerkaste ’t mot können”.
INSCHRIEVENin ondertrouw gaan. “Ze bunt hen inschrieven’.
INSCHUMEN(iemand iets) stiekum influisteren om hem ergens toe te bewegen, om hem op te stoken. “Hee hef ’t mi-j in-eschuumd; ik kan ‘t neet helpen”.
INTROUWEN“Argens introuwen” bij de (schoon)ouders ) gaan wonen. “Dee beiden bunt door in-etrouwd”.
INZALTEN(groenten, vlees) in het zout zetten. Vrogger wodn der völle vleis in-zallene`